2020 yazında Doğu Akdeniz’de yaşanan Oruç Reis krizi sırasında karşı karşıya gelen Türk ve Yunan savaş gemileri, NATO çatısı altında ortak tatbikat gerçekleştirdi. Bir bölümü Doğu Akdeniz’de yapılan NATO’nun “Neptune Strike 23-2” tatbikatına Türkiye’den “Gökçeada” ve “Göksu” fırkateynleri ile Yunanistan’dan aynı tipteki “Limnos” savaş gemisi ve İngiltere’den “HMS Duncan” destroyeri katıldı. Tatbikatta 3 ülkenin savaş gemileri, olası hava saldırılarına karşı işbirliği senaryolarına çalıştı.
ÖZEL OLARAK PLANLANDI
Yunan Kathimerini gazetesi, “Tatbikat, Türk-Yunan ilişkilerinde askeri işbirliğinin geliştirilmesi çabalarını ve NATO’nun buna yardımcı olmak arzusunu yansıttı” yorumunu yaptı. Gazetenin haberinde HMS Duncan’ın rolü içinse, “İngiliz savaş gemisi Türk ve Yunan savaş gemileri arasında ‘köprü’ rolü oynadı. Tatbikat, Türk-Yunan ilişkilerinin düzelmesi gayretlerine yardımcı olmak amacıyla İngiltere’deki Northwood NATO karargâhında planlandı” dedi.
ÖNCEKİLERDEN FARKLI
Neptune Strike 23-2 tatbikatının, Türkiye ve Yunanistan’ın katıldığı daha önceki NATO tatbikatlarından farklı olduğuna dikkat çeken gazete ayrıca, “Daha önce NATO tatbikat planlarında Türk ve Yunan savaş gemileri için sadece geçiş sırasında, eğitim amaçlı bazı manevralar ve yakıt ikmali senaryoları bulunuyordu” ifadeleriyle yeni eğitimin kapsam bakımından öncekilerden ayrıştığına vurgu yaptı.
NATO AÇIKLAMASINDA BİRLİK VURGUSU
Öte yandan Yunanistan Genelkurmay Başkanlığı’nın tatbikat ile ilgili açıklamada, 10-14 Temmuz tarihleri arasında Adriyatik Denizi, İyon Denizi ve Doğu Akdeniz’de gerçekleştirilen eğitimlere Türk ve İngiliz savaş gemilerinin katılımına dair bir detay yer almadı, yalnızca Yunan savaş gemileri ile savaş uçaklarına değinildi. Tatbikata dair NATO açıklamasında ise 3 ülkenin katılımı vurgulandı. Yazılı açıklamada, Yunanistan, Türkiye ve İngiltere’de toplam dört geminin “sorunsuz şekilde” entegre çalıştığı kaydedilirken, tatbikatta üç ülke gemilerinin yanı sıra Türk ve Yunan F-16’ları ile İngiliz Typhoon jetlerinin de yer aldığı bilgisi paylaşıldı. Görev sırasında savaş uçaklarının hem dost hem de düşman rolleri oynadığı anlatıldı. NATO açıklaması, “Gemiler, birlikte çalışabilirliklerini göstererek, kendilerini ve görev grubunu hava saldırılarına karşı korumaya hazır olduklarını kanıtladılar” ifadeleriyle son buldu.
2020’de Akdeniz’e açılan Oruç Reis araştırma gemisini (sağda) taciz eden Yunan Limnos fırkateyni TC Kemalreis fırkateyninin önlemesiyle ağır hasar almıştı. Bakımdan geçen Yunan fırkateyni Limnos (altta), son tatbikatta Türk savaş gemileriyle birlikte ortak eğitimlere katıldı.
