Cumhuriyetin ilk yıllarında ortaya çıkan memleket edebiyatı geleneğinin ilk temsilcilerinden Ceyhun Atuf Kansu’nun vefatının üzerinden 46 yıl geçti.
Usta edebiyatçı, siyasetçi Nafi Atuf Bey ve eğitimci Müfdale Hanım’ın oğlu olarak 7 Aralık 1919’da İstanbul’da dünyaya geldi. Annesini henüz 2 yaşındayken kaybedince, ailesi aynı yıl Ankara’ya yerleşti.
Kansu, Ankara Necatibey İlkokulunu 1932’de, Ankara Gazi Lisesini ise 1938’de bitirdi. İlk şiirleri, lisede arkadaşlarıyla çıkardığı “Filiz” adlı okul dergisinde yayımlandı.
İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinden 1944’te mezun olan yazar, Ankara Numune Hastanesinde çocuk hastalıkları uzmanı olarak çalıştı. Hastanede çalışırken bir yandan da Altındağ Mahallesi’nde açtığı bir poliklinikte gecekondu mahallesi çocuklarına sağlık hizmeti götürdü.
Ceyhun Atuf Kansu, “Bir Çocuk Bahçesi’nde” ve “Bağbozumu Sofrası” adlı ilk şiir kitaplarını üniversitede okurken yazdı ve yayımladı. İlk kitaplarında tabiat, çocuk ve vatan sevgisini ele aldı.
Turhal Şeker Fabrikası’nda 10 yıldan fazla süre çocuk doktoru olarak görev yapan Kansu, bu yıllarda “Yanık Hava”, “Haziran Defteri” ve “Yurdumdan” adlı kitaplarını yayımladı.
“Bağımsızlık Gülü” adlı eseriyle 1965-1966 Yeditepe Şiir Armağanı’nı kazanırken, “Sakarya Meydan Savaşı” kitabıyla da 1970-1971 Behçet Kemal Çağlar Ödülü’nü aldı.
Yazar Kansu, 1959’da Ankara Radyosu’nda konuşmalar yapmaya başladı, Kurtuluş Savaşı, Mustafa Kemal Atatürk, Türk dili gibi konularda yaptığı konuşmalar dinleyicilerin büyük ilgisini çekti.
Türk Kültür Derneği ve Türk Dil Kurumunda görev yaptı
Halkevlerinin 27 Mayıs 1960 darbesi sonrası Türk Kültür Derneğine dönüşmesinin ardından Kansu, derneğin Genel Başkan Yardımcısı olarak görev yaptı, 1969’da Türk Dil Kurumu Yönetim Kurulu Üyeliğine seçildi.
Şiirlerinde Türk tarihi, Anadolu’nun yurt edilmesi, çocuklar, köy, eğitim ve doğa gibi konuları coşkulu dille anlatan usta edebiyatçı, ilk şiirlerinde hece vezni ve halk şiiri üslubunu benimsedi.
Kansu, daha sonra şair Orhan Veli Kanık’tan etkilenerek serbest şiire ağırlık verdi.
Hayatının son yıllarında Atatürk’ün Nutuk eserini yorumlama çalışmalarına giren Kansu, bu kapsamda başladığı “Söylevi Okurken” adlı eserini tamamlayamadı.
Etimesgut Şeker Fabrikası’nda görev yaparken kalp yetmezliği nedeniyle 17 Mart 1978’de yaşamını yitiren Ceyhun Atuf Kansu Ankara’daki Cebeci Asri Mezarlığı’na defnedildi.
Eserleri
Şiir: “Bir Çocuk Bahçesinde”, “Bağbozumu Sofrası”, “Çocuklar Gemisi”, “Yanık Hava”, “Haziran Defteri”, “Yurdumdan”, “Bağımsızlık Gülü”, “Sakarya Meydan Savaşı”, “Buğday, Kadın, Gül ve Gökyüzü”, “Devrimcinin Takvimi”
Düz yazı: “Ya Bağımsızlık ya Ölüm”, “Köy Öğretmenine Mektuplar”, “Tonguç’un Kitapları”, “Atatürkçü Olmak”, “Atatürk ve Kurtuluş Savaşı”, “Balım Kız Dalım Oğul”, “Halk Önderi Atatürk”, “Cumhuriyet Ağacı”, “Sevgi Elması”, “Cumhuriyet Bayrağı Altında”
Hekimlikle ilgili kitapları: “Turhal Dolaylarında Çocuk Bakımı”, “Anneler Soruyorlar”, “Kasabalar ve Köylerde Çocuk Bakımı”
Çocuk kitapları: “İyi İnsan Mehmet Ali” ve “Üvey Ana”
