Ukrayna savaşının ardından Rusya’yı terk edeceğini açıklayan pek çok şirket bu kararın üzerinden iki yıl geçmesine rağmen Rusya’da varlığını sürdürüyor.
Bu şirketlerden en dikkat çekenleri ise kola markaları. Rusya’daki ortaklarından ürünlerini çekmelerini isteyen Coca-Cola’nın ürünleri hâlâ ülkenin dört bir yanındaki süpermarketlerde ve restoranlarda bulunabiliyor.
Benzer şekilde, Pepsi de üretimi durdurduğunu açıklamasına rağmen yeni ürünlerle pazardaki varlığını sürdürüyor. Diğer birçok büyük şirket de Rusya’da kalmaya devam ediyor ve çeşitli stratejilerle faaliyetlerini sürdürüyor.
COCA COLA NASIL KALDI?
Ukrayna savaşının ardından Coca-Cola, Rusya’yı terk edeceğini açıklayan ilk çok uluslu şirketlerden oldu. Şirket, Rusya’daki ortaklarından kutu ve şişelerini mağazalardan çekmelerini, teslimatını durdurmalarını ve içecek üretmeyi bırakmalarını istedi.
Buna rağmen karardan iki yıl sonra, Coca Cola ürünlerini ülkenin dört bir yanındaki süpermarketlerde ve restoranlarda bulmak hala çok kolay.
Dobry Cola adında yeni çıkan bir ürün de hesaba katıldığında şirket Rusya’nın lider gazlı içecek üreticisi olmaya devam etti. Bunun nedeni, ülkedeki kola şişeleyicisi Multon Partners’ın, ‘Coca-Cola HBC’ adlı Londra merkezli ayrı bir şirkete ait olması.
HBC savaştan sonra kola üretimini durdurunca Multon tarafından Dobry Cola isminde Coca Cola’ya çok benzeyen bir ürün piyasaya sürdü. Pazarın yüzde 13’üne sahip olan bu ürün kısa sürede ülkenin en popüler gazozu haline geldi.
Orijinal Coca-Cola da Gürcistan ve Kazakistan gibi komşulardan ithal edilerek yaygın bir şekilde tüketiliyor. Savaş sonrası Rusya, markalı ürünlerin ticari marka sahibinin izni olmadan satılmasına izin veren bir yasa çıkarmıştı.
PEPSİ DE KALDI
Pepsi şirketi ise Eylül 2022’de Rusya’da Pepsi, Mountain Dew ve 7Up üretimini ve satışını durdurduğunu açıkladı. Ancak Pepsi kısa süre içinde Evervess adlı yeni bir kola piyasaya sürdü ve ülkedeki yarım düzine fabrikasında meyveli gazoz üretimini artırdı.
Yerel vergi makamlarına sunulan raporlara göre, Peps Rusya biriminin içecek satışları geçen yıl yüzde 12 artarak 209 milyar rubleye (2,3 milyar dolar) ulaştı.
DEV ŞİRKETLER KALMAYA DEVAM EDİYOR
Yale School of Management’ın araştırmasına göre, 2022’den bu yana 1000’den fazla çok uluslu şirket Rusya’daki operasyonlarını küçülttüğünü açıkladı. Ancak birçoğu ülkede kalmaya devam etti.
Rusya’da büyük üretim tesisleri bulunan Unilever ve Nestlé, Kremlin’in çıkış vergisi talep etmesi nedeniyle satış konusunda isteksiz davrandı. Danimarkalı bira üreticisi Carlsberg ve yoğurt devi Danone ayrılmaya çalışırken varlıklarına el konuldu. Danone sonunda hükümetin tercih ettiği bir şirkete satış için pazarlık yaptı.
Fransız süpermarket işletmecisi Auchan, giyim perakendecisi Benetton Group ve restoran zinciri Subway Rusya’da faaliyet göstermeye devam ediyor ve herhangi bir kesinti planları yok.
