Dört yıl önce hayata veda eden Küçük İskender 59 yaşında. Yaşamı boyunca pek çok şiiri edebiyatımıza kazandıran Küçük İskender, Çağdaş Türk şiirinin önemli temsilcilerinden biridir. Ölümü sevenlerini yasa boğdu ama o, dizeleriyle hep hafızalarda yer edindi. Çocukluğunda oynayabilecek fazla oyuncağı da yoktu; ama kitapları vardı…
İskender, 28 Mayıs 1964’te, İstanbul Fransız Hastanesi’nde, Över Ailesi’nin oğlu olarak dünyaya geldiğinde ailesi, ona, “Derman İskender” adını verdi. Ailesinin beklediği aslında bir kız bebekti; ama o dünyaya bir erkek bebek olarak gelmişti. Tüm yaşamı boyunca pek çok kez ailesini şaşırtacak olan İskender’in ailesine yaşattığı ilk şaşkınlık anı bu oldu…
Babası, Grafik Sanatçısı Derviş Över’e karşı çoğu zaman nefret duyarak büyüyen bir çocuktu. Otoriter bir baba olan Derviş Bey’den çok dayak yediğini ilerleyen zamanlarda her zaman dile getirecekti. Bir de babasına duyduğu o çocuksu duyguyu, Radikal gazetesinde yayınlanan, Kenan Evren’e yazdığı mektupta açığa çıkaracaktı. Bir yerinde şöyle diyordu:
“Bizim aile sayenizde çöktü”
”Bizim aile de sayenizde çöktü; komünist babam arkadaşlarının gördüğü işkencelere, yaşadığı coğrafyanın güzel insanlarının genç/orta yaşlı demeden itinayla seçilerek imhasına tanık ola ola önce kendini, sonra yuvasını mahvetti. Akademik eğitim görmüş bir ressam olmasına rağmen Tünel’de yarısı yanmış, pislik içinde bir binanın karanlık odalarında canını teslim etti.“
Bir İstanbul aşığı şair
Tüm yaşamı boyunca en çok sevdiği yer İstanbul oldu. Yeri hep ayrıydı. Her özel duyguyu bu şehirde tattı; yaşamı burada öğrendi. Dünyaya gözünü açtığı, babasından dayak yediği, şiirlerini yazdığı, babasının öldüğü şehirdi burası…
Annesine gelince, onu da Mehmet Erte ile yaptığı bir röportajda şöyle anlatmıştı:
Annem ise, Beyoğlu’ndan. Liseden ayrılmış bir kadın. Anneannemin enteresan bir çevresi varmış: Örneğin İngiliz Kemal’in eski karısı. Annemin genç kızlığı bu tür insanlardan dinlediği ilginç hikâyelerle süslü… Ancak zor bir aile anneminki; sorunlu ve despot babanın kıyıcılığı usandırıyor. Babamın, annemi görüp beğenmesiyle, annem neredeyse babamı tanımadan ‘evet’ diyor ve 18’inde ben doğuyorum.”
Kitaplarla vakit geçiren bir çocuk
Anne ve babasının yanında İskender, çok fazla oyuncağı olmadığı için onlar yerine kitaplarla vakit geçiren bir çocuktu. Hal böyle olunca, edebiyata yönelmesi de kaçınılmaz oldu… Ardından İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’ne kaydoldu. Burada da 3 yıl devam etti ve bıraktı…
İskender, lise eğitimini Kabataş Erkek Lisesi’nde tamamladıktan sonra, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’ne girdi. Son sınıfa geldiğinde okulu bıraktı. Döneminde faşizm olgusunu kabullenemiyordu. Kendisini ellerinden çivilenmiş bir çiftçinin kadavrasına bakarken bulduğunda buna daha fazla devam edemeyeceğine karar vermişti.
Şöyle açıklamıştı bu durumu:
“Bünyeme yediremedim”
“Sanki öldürdüğümüz yetmiyormuş gibi içini açarak hâlâ konuşturmaya çalıştığımız bir yurtseveri mümkünse hücrelerine kadar inerek kesmek eğilimini bünyeme yediremedim.”
Edebiyatın yaşamındaki değeri
Edebiyat, onun yaşamındaki en değerli şey oluvermişti. Özellikle eğitim sürecini edebi açıdan iyi değerlendirmişti. 1980’lerden itibaren ise, edebiyat dünyasında kendine bir yer edinmeye başladı. Edebi yaşamı boyunca şiir, deneme, yorum, roman, günlük, derleme, inceleme gibi pek çok dalda yazdı. Yeraltı edebiyatının özgün isimleri arasında anılan İskender, birçok kitabında hayatına dair alıntılar da yaptı.
Küçük İskender öldü
En son “İkinci Waliz” adını verdiği şiir-metin-günlük kitabı ile okurunu selamlayan küçük İskender’e, kanser teşhisi konmuştu. Hastalığının ilerleyen safhalarında, Bodrum’daki evinde tedaviyle hastalığını aşmaya çalışıyordu. Ancak dostları şöyle bir duyuruda bulundu:
“Sevgili dostumuz küçük İskender’i bu gece kaybettik. Cenazesi 4 Temmuz Perşembe günü Ortaköy Büyük Mecidiye Camii’nden (sahil cami) öğle namazında kaldırılacak.”
Küçük İskender, savaştığı kansere yenik düşmüştü; hayata veda etti…
